De staatscommissie onderzoekt wat de komende drie decennia de maatschappelijke gevolgen zijn van veranderingen in de bevolking. Ze kijkt hierbij naar de omvang van de bevolking en wat de effecten zijn van onder meer vergrijzing en migratie. De staatscommissie adviseert hoe de regering hier mogelijk met beleid op kan inspelen en welke effecten dit heeft. De staatscommissie is onafhankelijk, heeft een eigen secretariaat en bracht op 15 januari 2024 haar advies uit.
De Nederlandse bevolking neemt de komende decennia naar alle waarschijnlijkheid in omvang toe. In welke mate dat gebeurt en hoe de samenstelling verandert is nog onzeker. Deze demografische ontwikkelingen brengen grote uitdagingen met zich mee.
Op voordracht van de De Tweede Kamer heeft de regering daarom een staatscommissie ingesteld die zicht biedt op mogelijke scenario’s tot aan het jaar 2050.
Onderzoekers van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) en het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) hebben hiervoor al verschillende varianten doorgerekend. Uit deze varianten blijkt dat het aandeel van de bevolking met een migratieachtergrond stijgt, het aandeel ouderen toeneemt en de beroepsbevolking krimpt.
Dit heeft consequenties voor verschillende sectoren. Denk bijvoorbeeld aan de arbeidsmarkt, die nu al met krapte kampt. Maar ook in de zorg en op de woningmarkt zullen gevolgen merkbaar zijn. Bijvoorbeeld doordat ouderen langer zelfstandig blijven wonen en de vraag naar zorg toeneemt.
De samenhang tussen de ontwikkelingen in verschillende sectoren maakt dit vraagstuk extra ingewikkeld. De staatscommissie brengt nu al deze opgaven en mogelijke oplossingen in kaart. Waar mogelijk voert de staatscommissie daarbij ook diverse maatschappelijke gesprekken .